Informacja dla detalicznych i hurtowych sprzedawców sprzętu AGD i RTV

Zasadniczym terminem wejścia w życie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektryczny i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495) był 21 października 2005 r., jednak najważniejsze dla przedsiębiorców regulacje weszły w życie od 1 lipca 2006 r.
Od 1 lipca 2006 r. sprzedawca detaliczny i hurtowy są obowiązani przy sprzedaży sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych do nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu, w ilości sztuka za sztukę, jeśli zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju. Sprzedawca detaliczny jest obowiązany do nieodpłatnego przekazania, przyjętego zużytego sprzętu, prowadzącemu zakład przetwarzania lub sprzedawcy hurtowemu. Natomiast sprzedawca hurtowy jest obowiązany do nieodpłatnego przekazania, przyjętego zużytego sprzętu, prowadzącemu zakład przetwarzania.

Sprzedawcy hurtowi i detaliczni w myśl art. 3 ust. 1 pkt. 16 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, są zbierającymi zużyty sprzęt i w związku z tym na podst. art. 6 pkt. 2 tejże ustawy są zobowiązani złożyć wniosek o wpis do rejestru prowadzonego przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Rejestr taki obowiązuje od 1 lipca 2006 r., a firmy zajmujące się sprzętem AGD i RTV muszą złożyć wniosek o wpis do rejestru do 30 września 2006 r. Zbierający nie uiszczają opłaty za taki wpis. Nie muszą natomiast uzyskiwać zezwolenia na zbieranie i transport odpadów, o którym mowa w art. 28 ust. 1 ustawy o odpadach (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.).

Podstawę prawną zwolnienia z obowiązku uzyskania powyższego zezwolenia stanowi art. 33 ust. 4 ustawy o odpadach oraz rozporządzenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z 23 grudnia 2003 r. w sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie i transport nie wymagają zezwolenia na prowadzenie działalności (Dz. U. z 2004 r. Nr 16, poz. 154). Zgodnie z tym rozporządzeniem zbieranie odpadów wskazanych w załączniku (w tym określonych rodzajów zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego) w placówkach handlowych prowadzących sprzedaż produktów, z których powstają te rodzaje odpadów, nie wymaga uzyskania wyżej wymienionego zezwolenia. Zwolnienie dotyczy również transportu odpadów wymienionych w załączniku do rozporządzenia do placówek handlowych i z placówek handlowych do następnego posiadacza prowadzącego lub uczestniczącego w procesie odzysku lub unieszkodliwiania tych odpadów. Pojęcie placówki handlowej prowadzącej sprzedaż produktów, z których powstają określone rodzaje odpadów, jakim posługuje się cytowane rozporządzenie należy uznać za tożsame z pojęciem sprzedawcy detalicznego lub hurtowego, a tym z kolei posługuje się ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Zgodnie z ustawą o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym zużyty sprzęt należy zbierać w sposób selektywny. Oznacza to, że odrębnie trzeba zbierać np. lodówki i telewizory. Niektóre rodzaje sprzętu AGD są ponadto traktowane jako odpady niebezpieczne i ich zbieranie wymaga odpowiednich zabezpieczeń (np. trzeba je składać do odpowiednich pojemników, nie można ich umieszczać pod gołym niebem, itp.). Zbierany sprzęt należy segregować zgodnie z katalogiem odpadów (Dz. U. z 2001 r., Nr 112, poz. 1206). Sprzedawca będzie więc najpierw musiał ustalić, do jakiej grupy według katalogu należy sprzęt, który przyjmuje od klienta, a dopiero potem określi, jakie grupy zużytych urządzeń można składać w jednym miejscu. Ponadto sprzedawcy hurtowi i detaliczni o prowadzeniu działalności polegającej na zbieraniu tego typu sprzętu muszą poinformować wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Informacja taka powinna zawierać nazwę firmy, oznaczenie siedziby i adres oraz adresy punktów zbierania zużytego sprzętu w tym punktów sprzedaży . Na podanie takiej informacji sprzedawca ma 30 dni od rozpoczęcia działalności. Jeśli np. sklep zmienia siedzibę lub kończy działalność, to o takiej zmianie też musi poinformować w ciągu 30 dni.

Przy przyjmowaniu zużytego sprzętu od użytkowników zbierający sprzęt jest obowiązany potwierdzić przyjęcie zużytego sprzętu na karcie przekazania odpadu, którą wypełnia użytkownik sprzętu zwracając wyeksploatowany sprzęt. Kartę przekazania odpadu sporządza się w odpowiedniej liczbie egzemplarzy, po jednym dla każdego z posiadaczy (art. 36 ust. 8 ustawy o odpadach) tj. dla zbierającego sprzęt oraz dla użytkownika. Wzór karty przekazania odpadu określa rozporządzenie ministra środowiska z dnia 14 lutego 2006 r. (Dz. U. Nr 30, poz. 213) Ustawa o odpadach umożliwia ponadto sporządzenie zbiorczej karty przekazania odpadu, która obejmuje zużyty sprzęt danego rodzaju, przekazywany łącznie w ciągu jednego miesiąca kalendarzowego – za pośrednictwem tego samego prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów – temu samemu posiadaczowi odpadów. Posiadacz odpadów i prowadzący działalność w zakresie transportu odpadów zostali zobligowani do przechowywania dokumentów sporządzonych na potrzeby ewidencji przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym je sporządzili. Zbierający zużyty sprzęt, czyli również sklepy i hurtownie, mają też obowiązki ewidencyjne i sprawozdawcze wynikające z ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz z ustawy o odpadach. Każdy taki podmiot ma obowiązek sporządzania i przedkładania głównemu inspektorowi ochrony środowiska sprawozdań o masie zebranego i przekazanego do zakładu przetwarzania zużytego sprzętu (art. 40 ust. 1 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym). Robi to na podstawie prowadzonej ewidencji. Głównemu Inspektorowi zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wzoru sprawozdania o masie zebranego i przekazanego do prowadzącego zakład przetwarzania zużytego sprzętu (Dz. U. z 2006 r., Nr 11, poz. 60), trzeba przekazać dane o:

• numerze i nazwie grupy sprzętu, z którego powstał zebrany zużyty sprzęt;
• masie zebranego zużytego sprzętu (z dokładnością do jednego kilograma) odpowiednio: zebranego z gospodarstw domowych oraz zebranego z innych źródeł niż gospodarstwa domowe;
• masie zużytego sprzętu przekazanego do prowadzącego zakład przetwarzania. Tak więc dane należy gromadzić w ewidencji.

Sprawozdanie należy składać kwartalnie w terminie do 30 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym nastąpiło zebranie zużytego sprzętu. Zbierający stają się także posiadaczami odpadów. Muszą więc prowadzić ewidencję zgodnie z ustawą o odpadach, którą stosuje się w sprawach dotyczących postępowania ze zużytym sprzętem w zakresie nieuregulowanym w ustawie o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (art. 1 ust. 2) Kluczowy jest tu art. 36 ustawy o odpadach, odnoszący się do tzw. posiadaczy odpadów, którymi są także podmioty zbierające zużyty sprzęt od chwili, gdy “faktycznie władają odpadami”, czyli gdy tylko odbiorą sprzęt od użytkownika. Art. 36 ust. 4 ustawy o odpadach nakazuje prowadzić ewidencję przy użyciu karty ewidencji odpadu (prowadzonej dla każdego rodzaju odpadu odrębnie) oraz karty przekazania odpadu. Ewidencję prowadzi się zgodnie z katalogiem odpadów i listą odpadów niebezpiecznych. Rozporządzenie ministra środowiska z 14 lutego 2006 r. (Dz. U. Nr 30, poz. 213) określa wzory dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów. Raz w roku posiadacz odpadów przekazuje marszałkowi województwa zbiorcze zestawienie danych, wykonane na podstawie tej ewidencji. Robi to do końca pierwszego kwartału następującego po roku, którego sprawozdanie dotyczy. Treść ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2006 r. Nr 180, poz. 1495) oraz innych aktów prawnych przytoczonych powyżej można znaleźć na stronie internetowej: www.sejm.gov.pl