Zawoja
ZAWOJA – gmina położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, u północnych podnóży Babiej Góry (1725 m n.p.m.). Administracyjnie tworzą ją dwie wsie: Zawoja i Skawica, a na jej terenie znajduje się m.in. siedziba Babiogórskiego Parku Narodowego. Gmina Zawoja znana jest nie tylko jako największa obszarowo wieś w Polsce, ale uznawana jest również za najdłuższą wieś w Polsce.
Zawoja to idealne miejsce zarówno na letni, jak i zimowy urlop, a także doskonała opcja dla tych, którzy preferują aktywny wypoczynek, zwłaszcza dla miłośników górskich wędrówek, narciarzy czy rowerzystów.
Na fanów rowerowego szaleństwa czeka tu sieć górskich tras nazwanych „Babia Góra Trails”. Ścieżkom rowerowym tzw. singletrackom, które powstały we współpracy Gminy Zawoja ze słowacką stroną, reprezentowaną przez Gminę Oravská Polhora, towarzyszy infrastruktura, w skład której wchodzi tor rowerowy typu pumptrack, park rowerowy, budynek techniczno-socjalny, a także oznakowanie istniejących dróg gminnych i leśnych.
Możliwość zimowego szusowania zapewnia natomiast Ośrodek Narciarski Polskich Kolei Linowych „Mosorny Groń” z nowoczesną koleją krzesełkową oraz wyciągi talerzykowe w Zawoi Czatoży.
Ci, którzy wolą piesze wędrówki mogą wybierać spośród wielu szlaków turystycznych rozsianych są po przeróżnych zakątkach gminy. Jeśli jednak ktoś chciałby dodać do tego nieco zabawy może skorzystać z gry dostępnej na urządzeniach mobilnych. Aplikacja „Tajemnice Babiej Góry” pozwala jeszcze pełniej odkrywać najciekawsze miejsca, a także zgłębić wiedzę na temat codziennych obowiązków bacy, kultury pasterskiej, tradycji górali babiogórskich, a także zmierzyć się z wieloma zadaniami i łamigłówkami. To prawdziwa podróż do świata legend, góralskich zabaw i polsko-słowackich tradycji.
Na szczególną uwagę zasługuje wznosząca się nad Zawoją Babia Góra, zwana też Królową Beskidów, Kapryśnicą czy Matką Niepogód. Niemal każdej nocy odwiedzana jest przez tych, którzy kochają oglądać niepowtarzalne wschody słońca. Swoich gości potrafi jednak oczarować zarówno nocą jak i w dzień. Nie można jednak zapominać, że ta zawojska „Kapryśnica” bywa także nieprzewidywalna i z łatwością potrafi zmieniać warunki atmosferyczne na szczycie. Równocześnie ma w sobie jednak moc przyciągania, która sprawia, że z przyjemnością się do niej wraca
Nieskażona przyroda, Babiogórski Park Narodowy, Szlak Papieski, którym wędrował św. Jan Paweł II jeszcze w czasach krakowskich, Ośrodek Edukacyjny Babiogórskiego Parku Narodowego, Skansen na Markowych Rówienkach, obiekty zabytkowe (np. kościół św. Klemensa z XIX wieku, Klasztor Karmelitów Bosych na Przysłopiu, szlak kapliczek przydrożnych, Dworzec Babiogórski), Park Czarnego Daniela – to tylko niektóre z miejsc, na które warto zwrócić uwagę przyjeżdżając pod Babią Górę.
Walory przyrodnicze, krajobrazowe i architektoniczne uzupełniają: baza noclegowa i gastronomiczna ze stylowymi karczmami, smaczną regionalną kuchnię, gościnni mieszkańcy, przystępne ceny usług turystycznych oraz szereg atrakcyjnych imprez plenerowych, które odbywają się tutaj przede wszystkim latem.
Wydarzenia sportowe, muzyczne czy te nawiązujące do tradycji, takie jak „Sianokosy” czy „Dożynki” już na stałe wpisały się w kalendarz imprez gminy Zawoja. Festiwalem, który od lat przyciąga największe grono osób jest jednak „Babiogórska Jesień”. Jej najważniejszym punktem jest niezmiennie jesienny redyk, podczas którego baca wraz z juhasami schodzi z hali, aby podzielić między gospodarzy stado owiec, którym zajmował się przez całe lato. Poza tradycyjnymi obrzędami, imprezie towarzyszy także pokaz tradycyjnego rzemiosła, targi sztuki ludowej, warsztaty rękodzielnicze, konferencja pasterska czy regionalne jadło. Na scenie prezentowana jest natomiast muzyka z całego łuku Karpat, wykonywana przez artystów z Polski i innych krajów.
Gmina Zawoja to niezwykłe miejsce, w którym malownicze krajobrazy, piękno przyrody, niezwykła historia, tradycje zaklęte pod strzechami domów i w góralskich sercach mieszkańców, łączą się ze współczesnością. Swoje miejsce znajdą tu zarówno całe rodziny czy grupy, jak i ci, którzy chcieliby pobyć ze sobą sam na sam. To kierunek dla miłośników rowerowego szaleństwa, aktywności na świeżym powietrzu, a także dla tych, którzy chcieliby pobyć bliżej tradycji i skorzystać z bogatej oferty turystycznej. To w końcu także idealny punkt dla osób pragnących napawać się pięknem gór i majestatem Królowej Beskidów – Babiej Góry.
Powierzchnia i ludność:
Powierzchnia: 129 km2
Ludność: 9122
Ludność w wieku:
Przedprodukcyjnym: 1890
Produkcyjnym: 5470
Poprodukcyjnym: 1510
Przyrost naturalny w promilach: 3,3
Gęstość zaludnienia w os/km2: 67
Powierzchnia i użytkowanie gruntów:
Powierzchnia gruntów w ha: 12880
Użytki rolne w procentach:
Grunty orne: 22,0
Sady: 0,0
Łąki i pastwiska: 8,8
OGÓŁEM: 30,8
Lasy: 65,8
Pozostałe grunty i nieużytki: 3,3
Gleby i powierzchnia zasiewów:
Gleby w procentach(wg skali bonitacyjnej):
Kl. I, II, III: –
Kl. IV: 1
Kl. V: 40
Kl. VI: 59
Powierzchnia zasiewów w hektarach: 1150
W tym w procentach:
Pszenica: 12,2
Żyto: 14,8
Jęczmień: 0,9
Owies: 29,6
Ziemniaki: 39,1
Telekomunikacja:
Abonenci telefonii przewodniej: 877
Liczba telefonów na 1000 mieszkańców: 98,9
Placówki pocztowe i telekomunikacyjne: 3
Kultura:
Biblioteki wraz z filiami: 3
Księgozbiór: 26239
Czytelnicy: 1109
Kina stałe: –
Baza Noclegowa:
Obiekty noclegowe:
Hotele, Domy i Ośrodki Wczasowe i Wypoczynkowe: 36
Gospodarstwa Agroturystyczne i Kwatery Prywatne: 48
Campingi i Schroniska: 6
Miejsca noclegowe:
Hotele, Domy i Ośrodki Wczasowe i Wypoczynkowe: 1859
Gospodarstwa Agroturystyczne i Kwatery Prywatne: 747
Campingi i Schroniska: 295
Praca w rolnictwie:
Liczba indywidualnych gospodarstw rolnych: 1657
Przeciętna powierzchnia indywidualnego gospodarstwa rolnego w ha: 2,7
Obiekty gastronomiczne:
Karczmy: 4
Restauracje: 6
Pizzerie: 3
Dane statystyczne – źródło www.zawoja.pl